adam smith, 18. yüzyılda yaşamış olan iskoç ekonomist ve filozoftur. smith, modern ekonomi biliminin temellerini atan ve serbest piyasa ekonomisinin savunucusu olarak bilinir. onun en önemli eseri olan "ulusal servet" kitabında, toplumların refahının serbest ticaret ve rekabet ortamında en üst düzeye çıkabileceğini savunmuştur.
smith'e göre, bireyler kendi çıkarlarını takip ederken aynı zamanda toplumun refahına da katkıda bulunurlar. bu durumu "görünmez el" olarak adlandırır. görünmez el, bireylerin kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmeleri sonucunda piyasaların otomatik olarak düzenlendiği bir mekanizmadır.
smith'in sosyal sorumluluk anlayışına gelince, ona göre işletmeler sadece kar amacı güden kuruluşlar değildir; aynı zamanda topluma hizmet etmekle de yükümlüdürler. işletmelerin sosyal sorumlulukları arasında çalışanların iyi koşullarda çalışması, tüketicilere kaliteli ürün ve hizmet sunması ve çevreye duyarlı olması gibi unsurlar yer alır.
smith'e göre etik değerler de işletmeler için oldukça önemlidir. işletmeler dürüstlük, adalet, şeffaflık gibi değerlere uygun hareket etmelidir. aynı zamanda işletmelerin rekabet ortamında adil bir şekilde davranması ve diğer işletmelerle eşit koşullarda yarışması da önemlidir.
smith'in serbest piyasa ekonomisi ve sosyal sorumluluk anlayışı günümüzde hala geçerliliğini korumaktadır. ancak, bazı eleştiriler de bulunmaktadır. örneğin, serbest piyasa ekonomisi gelir eşitsizliği yaratma potansiyeline sahiptir ve bazı sektörlerde rekabetin sağlanamamasına neden olabilir. bu nedenle devlet müdahalesi gerekebilir.
adam smith'in sosyal sorumluluk ve etik değerler konusundaki düşünceleri günümüzde hala tartışılmaktadır. smith'e göre işletmeler sadece kar amacı güden kuruluşlar değildir; aynı zamanda topluma hizmet etmekle de yükümlüdürler. işletmelerin sosyal sorumlulukları arasında çalışanların iyi koşullarda çalışması, tüketicilere kaliteli ürün ve hizmet sunması ve çevreye duyarlı olması gibi unsurlar yer alır. ayrıca işletmelerin etik değerlere uygun hareket etmesi de önemlidir. ancak serbest piyasa ekonomisi ve sosyal sorumluluk arasında denge sağlanması gerektiği unutulmamalıdır. devletin müdahalesi gereken durumlar da olabilir.
