CHİEN-SHİUNG WU

chien-shiung wu, 20. yüzyılın en önemli fizikçilerinden biridir. çinli bir fizikçi olan wu, nükleer fizik ve parçacık fiziği alanlarında çalışmalar yapmıştır. özellikle beta bozunumu konusunda yaptığı çalışmalarla tanınır.



wu, 1912 yılında çin'in liuhe kentinde doğdu. fizik eğitimine pekin üniversitesi'nde başladı ve daha sonra abd'ye giderek michigan üniversitesi'nde doktorasını tamamladı. doktorasını tamamladıktan sonra columbia üniversitesi'ne geçti ve burada nükleer fizik alanında araştırmalar yapmaya başladı.

wu'nun en önemli çalışması beta bozunumu konusunda oldu. beta bozunumu, radyoaktif maddelerdeki çekirdeklerin alfa veya gama ışınları yaymak yerine elektron veya pozitron yaymasıdır. bu olayda enerji korunumunu sağlamak için bir nötrino veya antinötrino da yayılır.

wu'nun çalışması, beta bozunumundaki bu ek parçacığın spininin nasıl belirlenebileceği üzerineydi. wu ve ekibi, kobalt-60 izotopunu kullanarak bu parçacığın spinini ölçtüler ve sonucunda beta bozulmasının cpt simetrisini ihlal ettiğini keşfettiler. bu keşif, fizikteki temel simetrilerin sorgulanmasına ve daha sonra nobel ödülü'ne layık görülen birçok çalışmaya ilham verdi.

wu'nun başarıları, o dönemde kadınların bilim dünyasında marjinalleştirildiği bir dönemde gerçekleşti. wu, bu zorluklara rağmen cesaretini korudu ve kariyerinde büyük başarılar elde etti. 1978 yılında emekli olduktan sonra da öğrencilerine danışmanlık yapmaya devam etti.

chien-shiung wu'nun çalışmaları, bugün hala nükleer fizik ve parçacık fiziği alanlarında kullanılmaktadır. onun cesareti ve kararlılığı, kadınların bilim dünyasındaki yerlerini güçlendirmeye yardımcı oldu ve ona "çin'in madam curie'si" unvanını kazandırdı.