MİKHAİL BAKUİNİN’İN İNSAN HAKLARINA YAKLAŞIMLARI

mikhail bakunin, 19. yüzyılın önemli düşünürlerinden biri olarak anarşizm akımının önde gelen isimlerinden biridir. bakunin'in insan haklarına yaklaşımı, devletin bireyler üzerindeki otoritesini sorgulayan ve bireylerin özgürlük ve eşitlik haklarını vurgulayan bir perspektife dayanmaktadır.



bakunin'e göre, insan hakları doğuştan gelen ve değiştirilemez nitelikte olan evrensel haklardır. her birey bu haklara sahiptir ve hiçbir güç veya kurum bu hakları gasp edemez. devletin varlığı ise, bireylerin özgürlük ve eşitlik haklarını tehdit eden bir yapıdır. bu nedenle bakunin, devleti ortadan kaldırmayı ve yerine toplumsal dayanışma temelli örgütlenmeleri savunmuştur.

bakunin'in insan haklarına yaklaşımında merkezi bir kavram da karşıtlık ilkesidir. ona göre, iktidarın varlığı karşıtlıkları derinleştirir ve baskıcı ilişkileri pekiştirir. bu nedenle iktidarın ortadan kaldırılmasıyla karşıtlıkların azaltılacağına inanmıştır.

bakunin'in insan haklarına yaklaşımı aynı zamanda kolektif özgürlük anlayışına da dayanmaktadır. bireyler ancak toplumsal ilişkiler içinde özgür olabilirler ve bu nedenle toplumda eşitlik temelinde dayanışma kültürünün geliştirilmesini savunmuştur.

mikhail bakuninin'in insan haklarına yaklaşımı devlet otoritesine karşı çıkarak bireyleri merkeze alan bir perspektife sahiptir. ona göre gerçek özgürlük ancak devletsiz bir toplumda mümkündür ve bu noktada kolektif dayanışma önemli bir rol oynamaktadır.