SANDRA HARDİNG VE BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA ÖZNELCİLİK

sandra harding, feminist bir filozof ve bilim tarihçisidir. bilimsel araştırmalarda öznelcilik konusuna odaklanarak, bilimin nesnellik iddiasının sorgulanması gerektiğini savunmuştur. harding'e göre, bilimdeki nesnellik iddiası aslında erkek egemen bir perspektife dayanmaktadır ve bu da bilimsel araştırmaların objektif olmadığını göstermektedir.



bilimsel araştırmalarda öznelcilik konusu, araştırmacının kendi değerleri, inançları ve deneyimleriyle etkilenmesi anlamına gelmektedir. araştırmacının kişisel geçmişi ve bakış açısı, yaptığı çalışmanın sonuçlarını etkileyebilir ve bu da nesnelliği zayıflatabilir. örneğin, bir erkek araştırmacının kadınlar üzerine yaptığı bir çalışma daha farklı sonuçlara ulaşabilirken, bir kadın araştırmacının aynı konuda yaptığı çalışma farklı sonuçlar ortaya koyabilir.

harding'e göre, bilimsel araştırma sürecinde öznelcilikten kaçınmak mümkün değildir ancak bu durumun farkında olmak önemlidir. araştırmacının kendi önyargılarından ve ön kabullerinden haberdar olması, daha objektif sonuçlara ulaşmasına yardımcı olabilir. ayrıca çeşitli bakış açılarından faydalanarak çoklu perspektiflerden beslenen çalışmalar yapmak da nesnelliği artırabilir.

bilimsel araştırma sürecinde öznelcilikle baş etmenin yollarından biri de katılımcılara daha fazla söz hakkı vermek olabilir. katılımcılardan gelen geribildirimlerle çalışmanın yönlendirilmesi veya katılımcılara sorular sorularak onların deneyimlerine dayalı veriler elde edilebilir.

sandra harding'in vurguladığı gibi bilimsel araştırmalarda öznelcilik kaçınılmaz olsa da bunun farkında olarak çoklu perspektiflerden beslenen çalışmalar yapmak ve katılımcılara daha fazla söz hakkı vermek nesnelliği artırabilir. bu sayede daha kapsaml

ve güvenilir sonuçlara ulaşılabilecektir.