TOPLUMSAL BAĞLAMDA VAROLUŞÇU DÜŞÜNCE - SARTRE'NİN TOPLUM ELEŞTİRİSİ

varoluşçuluk, insanın özgürlüğünü ve sorumluluğunu vurgulayan bir felsefi akımdır. jean-paul sartre ise varoluşçuluğun en önemli temsilcilerinden biridir. sartre, insanın özgür iradesi sayesinde kendi değerlerini ve amacını belirleyebileceğini savunurken, toplumun birey üzerindeki baskısını da eleştirmiştir.



sartre'ın toplum eleştirisi, bireyin özgürlüğünün sınırlanmasına ve dış etkenler tarafından belirlenmesine karşıdır. ona göre, toplumun dayattığı normlar ve değerler bireyi kısıtlayarak onun gerçek benliğini bulmasını engeller. bireyin kendisini başkalarının gözünde tanımlaması sonucu ortaya çıkan "başkalarının bakışı" kavramı da sartre'ın eleştirdiği konular arasındadır.

sartre'a göre, insanların diğer insanlarla ilişkileri genellikle sahte ve yapmacık olabilir. toplumsal roller ve maskeler altında gerçek benlik gizlenirken, bireyin özgür iradesi de bu şekilde bastırılır. böylece insanlar kendilerine yabancılaşarak varoluşsal anlamda boşluk hissederler.

ancak sartre'a göre bu durumdan kaçmanın tek yolu varoluşçu bir tutum sergilemektir. bireyin kendi değerleri üzerinden hareket ederek toplumsal normlara meydan okuması gerekmektedir. bu sayede birey gerçek benliğini keşfedebilir ve özgür iradesinin farkına varabilir.

sartre'ın toplum eleştirisi bize bireysel özgürlük ve sorumluluğun önemini hatırlatmaktadır. toplumsal normların dayatmalarından uzak durarak kendi değerlerimizi belirlemeli ve yaşamımızı bu doğrultuda şekillendirmeliyiz. ancak bunu yaparken diğer insanları da dikkate almalı ve onların özgürlük haklarına saygılı olmalıyız.